Psychoterapia Psychodynamiczna

Marta Kotłowska

Mgr. Psycholog / Psychoterapeutka

Czym jest psychoterapia psychodynamiczna?

Psychoterapia psychodynamiczna to nurt terapeutyczny, który zaprasza do głębokiej podróży w celu zrozumienia samego siebie. Jej skuteczność jest potwierdzona badaniami, a głównym celem jest dotarcie do nieświadomych źródeł problemów, a nie tylko łagodzenie objawów. To terapia, która koncentruje się na odkrywaniu dlaczego czujesz i postępujesz w określony sposób.

Fundamentem tej terapii jest przekonanie, że trwałą zmianę można osiągnąć jedynie poprzez zrozumienie i przepracowanie tych głęboko ukrytych mechanizmów. Celem jest nie tylko rozwiązanie problemu, ale głębsze poznanie siebie.

Jak działa psychoterapia psychodynamiczna?

Terapia psychodynamiczna nie jest zestawem gotowych ćwiczeń, lecz procesem odkrywania, w którym terapeuta jest Twoim przewodnikiem. Kluczowym narzędziem jest tu relacja terapeutyczna – bezpieczna i oparta na zaufaniu więź, która staje się przestrzenią do badania Twojego wewnętrznego świata.

Oto jak to działa:

  • A – (Association) Swobodne skojarzenia: W terapii zachęca się Cię do dzielenia się wszystkim, co przychodzi Ci do głowy – myślami, uczuciami, wspomnieniami, marzeniami sennymi. Nie ma tu „dobrych” ani „złych” tematów.

  • B – (Bond) Więź terapeutyczna: Terapeuta nie ocenia, ale z uwagą słucha, starając się dostrzec wzorce i połączenia, których Ty sam(a) możesz nie zauważać. Ta bezpieczna relacja pozwala na ujawnienie się trudnych, często nieświadomych uczuć.

  • C – (Connection) Połączenie i wgląd: Wspólnie z terapeutą odkrywasz, jak Twoje przeszłe doświadczenia (szczególnie z dzieciństwa) wpływają na Twoje obecne relacje, decyzje i emocje. To, jak zaczynasz odnosić się do terapeuty, często odzwierciedla wzorce z innych ważnych relacji w Twoim życiu (zjawisko tzw. przeniesienia).

Praca terapeutyczna polega na świadomym przyglądaniu się tym połączeniom. Uczysz się:

  • Rozpoznawać swoje nieświadome wzorce zachowań i reakcji emocjonalnych.

  • Rozumieć, skąd się wzięły i jaką funkcję pełniły w Twoim życiu.

  • Zyskiwać wgląd, czyli głębokie, emocjonalne zrozumienie, które uwalnia od przymusu powtarzania tych samych schematów.

Dzięki temu, że rozumiesz źródła swoich trudności, zyskujesz realną wolność wyboru i możesz zacząć tworzyć bardziej świadome i satysfakcjonujące życie.

Jak przebiega proces terapeutyczny?

Terapia psychodynamiczna to podróż, która ma swoje etapy, choć jest mniej ustrukturyzowana niż CBT. Proces ten można podzielić na trzy główne fazy.

Etap I: Konsultacje i Kontrakt (2-4 sesje)
Na początku odbywają się konsultacje, podczas których terapeuta stara się zrozumieć naturę Twoich trudności i ich historię. To czas na zbudowanie zaufania i sprawdzenie, czy taka forma pracy Ci odpowiada. Jeśli tak, wspólnie ustalacie zasady terapii (tzw. kontrakt terapeutyczny), w tym częstotliwość i stałość spotkań.

Etap II: Terapia Właściwa (główna faza terapii)
To serce procesu, które może trwać od kilku miesięcy do kilku lat. Poprzez swobodną rozmowę, analizę snów i przyglądanie się relacji terapeutycznej, stopniowo docierasz do głębszych warstw swojej psychiki. To faza intensywnej pracy, w której dokonuje się wgląd i realna, trwała zmiana wewnętrzna.

Etap III: Zakończenie (końcowe sesje)
Terapia kończy się, gdy osiągniesz cele lub poczujesz, że jesteś gotów/gotowa samodzielnie radzić sobie z wyzwaniami. Faza zakończenia jest świadomie zaplanowana i omawiana, aby dać czas na przepracowanie uczuć związanych z rozstaniem i podsumowanie drogi, którą przeszedłeś/przeszłaś.

Kluczowe cechy terapii psychodynamicznej

Terapia psychodynamiczna wyróżnia się na tle innych nurtów swoją głębią i indywidualnym podejściem.

  • Skupienie na źródłach problemu: Analizuje głębokie przyczyny trudności, a nie tylko ich objawy.

  • Centralna rola nieświadomości: Uznaje, że wiele naszych motywacji i konfliktów jest ukrytych przed naszą świadomością.

  • Znaczenie przeszłości: Bada, jak doświadczenia z dzieciństwa i relacje z opiekunami ukształtowały dorosłe życie.

  • Kluczowa relacja terapeutyczna: To w niej odzwierciedlają się i mogą zostać przepracowane trudności w innych relacjach.

  • Dążenie do wglądu: Celem jest głębokie zrozumienie siebie, które prowadzi do trwałej zmiany.

  • Brak struktury: Sesje nie mają z góry ustalonego planu; podążają za tym, co wnosi pacjent.

Dla kogo i kiedy rekomendowana jest terapia psychodynamiczna?

Terapia psychodynamiczna jest szczególnie polecana osobom, które szukają głębszego zrozumienia siebie i są gotowe na dłuższą, bardziej eksploracyjną pracę.

To skuteczny wybór, jeśli:

  • Doświadczasz powtarzających się problemów w relacjach (np. wchodzisz w podobne, toksyczne związki, masz trudności z bliskością).

  • Cierpisz na zaburzenia osobowości lub masz cechy, które utrudniają Ci funkcjonowanie.

  • Zmagasz się z przewlekłą depresją, lękiem lub ogólnym poczuciem pustki i braku sensu.

  • Masz niską samoocenę, poczucie winy lub wstydu, których pochodzenia nie rozumiesz.

  • Czujesz, że „utknąłeś/utknęłaś” i nie wiesz, dlaczego nie możesz ruszyć z miejsca w życiu.

  • Doświadczyłeś/aś w przeszłości trudnych, traumatycznych zdarzeń, które wciąż wpływają na Twoje życie.

  • Chcesz nie tylko pozbyć się objawów, ale fundamentalnie zrozumieć siebie i mechanizmy, które Tobą kierują.

Jeśli czujesz, że powierzchowne rozwiązania to za mało i jesteś gotów/gotowa zajrzeć głębiej, aby dokonać trwałej zmiany – terapia psychodynamiczna może być drogą dla Ciebie.

Czym psychoterapia psychodynamiczna różni się od psychoanalizy?

Psychoanaliza jest bardziej intensywna i częstsza, często z użyciem kozetki, a psychoterapia psychodynamiczna to spotkania „twarzą w twarz”, z większym naciskiem na relację terapeutyczną i bieżące funkcjonowanie.

Na czym polega praca z przeniesieniem i przeciwprzeniesieniem?

Przeniesienie to sposób, w jaki dawne wzorce relacji ujawniają się w kontakcie z terapeutą; ich rozpoznanie i omówienie pozwala zrozumieć nieświadome schematy i wprowadzić zmiany w relacjach na co dzień.

Czy psychoterapia psychodynamiczna może być prowadzona online?

Może, jednak wiele szkół i ośrodków odradza stałą pracę wyłącznie online, ponieważ kluczowym elementem tego podejścia jest analiza przeniesienia i budowanie głębokiej relacji terapeutycznej, co bywa utrudnione w warunkach zdalnych; ostateczną decyzję o formie prowadzenia procesu podejmuje psychoterapeuta, oceniając bezpieczeństwo, cele i możliwości pracy w danym ustawieniu.

Nie odkładaj swojego spokoju na później. Umów się na pierwszą konsultację i sprawdź, jak możemy Ci pomóc odzyskać kontrolę nad swoim życiem.

Umów się na wizytę